Κεφάλαιο 1
Μερικές σημειώσεις για το Ευρωπαϊκό Πολιτικό Σύστημα
Όταν παρακολουθείτε ειδήσεις ή διαβάζετε μια εφημερίδα, δεν είναι ασυνήθιστο να ακούτε προτάσεις όπως "Οι Βρυξέλλες έκαναν αυτό και αυτό" ή "Η Ευρωπαϊκή Ένωση μας το επέβαλε αυτό".
Σχεδόν μας παρουσιάζεται σαν οι "Βρυξέλλες" και η "Ευρωπαϊκή Ένωση" να είναι πολύ σκοτεινές οντότητες που κατέχουν όλη την εξουσία.
Αυτό απλά δεν ισχύει. Στις δράσεις και τις αποφάσεις που λαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση συμμετέχουν τα κράτη μέλη, οι ευρωβουλευτές, η κοινωνία των πολιτών, τα κόμματα και, φυσικά, οι ψηφοφόροι όπως εσείς.
Ας αποσυνθέσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση και ας δούμε ποιος κατέχει την εξουσία.
Υπάρχουν δύο βασικά πράγματα που πρέπει να γίνουν κατανοητά για την Ευρωπαϊκή Ένωση:
- Είναι ένα σύστημα βασισμένο στη συναίνεση.
- Έχει περιορισμένες αρμοδιότητες.
Τι σημαίνει ότι η ΕΕ είναι ένα σύστημα βασισμένο στη συναίνεση;
Σκεφτείτε τη χώρα στην οποία ζείτε.
Όταν υπάρχει απόφαση που πρέπει να ληφθεί, οι υπεύθυνοι ψηφίζουν και η θέση που υποστηρίζεται από την πλειοψηφία των ψήφων κερδίζει.
Είναι ένα σύστημα βασισμένο στην «πλειοψηφική ψηφοφορία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει, εκτός από την πλειοψηφία, κάτι που είναι γνωστό ως «ομοφωνία» και «ειδική» πλειοψηφία.
Ομοφωνία σημαίνει ότι μια απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί εκτός εάν όλοι οι εμπλεκόμενοι άνθρωποι είναι υπέρ. Η ειδική πλειοψηφία σημαίνει ότι μια θέση κερδίζει και μπορεί να ληφθεί μόνο όταν η πλειοψηφία αυτή αντιπροσωπεύει το 55% των κρατών μελών και το 65% του πληθυσμού της Ευρώπης.
Για να ψηφιστεί ένας νόμος, η ΕΕ χρειάζεται…
- Η πλειοψηφία των ψήφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Η πλειοψηφία εκπροσωπείται με τουλάχιστον 353 ψήφους. Συνεπώς, οι πολιτικές ομάδες πρέπει να συμφωνήσουν σε μια κοινή θέση, ακόμη και αν προέρχονται από διαφορετικές θέσεις και διαφορετική κατανόηση των προβλημάτων, για να ψηφίσουν έναν νόμο.
- Ομοφωνία ή Ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο της ΕΕ : Είτε κάθε υπουργός όλων των κρατών μελών πρέπει να συμφωνήσει να ψηφίσει νόμο, είτε το 55% των μελών του Συμβουλίου (συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 15 από αυτά) που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 65% του πληθυσμού της Ευρώπης συμφωνούν.
Επιπλέον, εάν τέσσερα μέλη του Συμβουλίου που αντιπροσωπεύουν το 35% του πληθυσμού της Ευρώπης ψηφίσουν κατά ενός μέτρου, δεν μπορεί να εγκριθεί.
Αυτό σημαίνει ότι οι εκπρόσωποι διαφορετικών κυβερνήσεων, διαφορετικών πολιτικών οικογενειών, πρέπει να συμφωνήσουν σε μια κοινή θέση.
Κατά συνέπεια, εάν ένα μέτρο δεν έχει ευρεία υποστήριξη σε όλο το πολιτικό φάσμα, ή εάν λίγα κράτη διαφωνούν έντονα, το μέτρο δεν μπορεί να ψηφιστεί.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα πολιτικό σύστημα όπου η συναίνεση είναι το κλειδί. Εάν τα κράτη μέλη δεν συμφωνούν, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να ενεργήσει τόσο γρήγορα ή όσο ισχυρά θέλει.
Οι αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- Αποκλειστική αρμοδιότητα: Αυτό σημαίνει ότι τα κράτη μέλη δεν μπορούν να νομοθετούν από μόνα τους, αλλά μόνο εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου. Αυτό περιλαμβάνει τη νομοθεσία για την τελωνειακή ένωση, τους κανόνες ανταγωνισμού, την κοινή εμπορική πολιτική, τις διεθνείς συμφωνίες, την αλιεία και τη νομισματική πολιτική, μεταξύ άλλων.
- Κοινή αρμοδιότητα : Αυτό συμβαίνει όταν τα κράτη μέλη μπορούν να νομοθετήσουν για ένα θέμα, αλλά μόνο εάν η ΕΕ δεν το έχει κάνει ήδη . Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει θέματα όπως η πολιτική συνοχής, το περιβάλλον, οι μεταφορές, η γεωργία, η εσωτερική αγορά, η ανθρωπιστική βοήθεια, ορισμένες πτυχές κοινωνικών πολιτικών και πολιτικών υγείας.
- Υποστηρικτικές ικανότητες : Αυτό συμβαίνει όταν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα μπορούν να υποστηρίξουν τα κράτη μέλη σε επίπεδο ΕΕ - σε θέματα: πολιτισμού, νεολαίας, εκπαίδευσης, βιομηχανίας, τουρισμού, πολιτικής προστασίας, διοικητικής συνεργασίας.
Είναι πολύ εύκολο να κατηγορήσουμε την ΕΕ εάν τα πράγματα δεν λειτουργούν καλά. Στην πραγματικότητα, η ΕΕ μπορεί να κάνει μόνο αυτό που της επιτρέπουν τα κράτη μέλη της. Μην το ξεχνάτε ποτέ όταν παρακολουθείτε τηλεοπτική εκπομπή ή διαβάζετε εφημερίδα.